Cuba fikirkan titik lemah dalam belon dan bagaimana rasanya sekiranya ia diregangkan dan menjadi nipis. Begitulah keadaan Aneurisme otak. Ia adalah titik lemah di dinding saluran darah dalam otak.
Kawasan saluran darah tersebut haus kerana pengaliran aliran darah yang berterusan dan membengkak keluar seperti gelembung. Ia juga boleh berkembang kepada saiz buah beri yang kecil.
Walaupun bunyi Aneurisme otak boleh membimbangkan, kebanyakannya tidak menyebabkan gejala atau masalah kesihatan. Anda boleh menikmati kehidupan yang panjang tanpa menyedari bahawa anda mendapat aneurisme otak.
Namun begitu, dalam kes-kes yang jarang berlaku, Aneurisme boleh tumbuh besar, bocor, atau meletup. Pendarahan di otak, yang dikenali sebagai strok hemorrhagic adalah sangat serius dan memerlukan rawatan perubatan dengan segera.
Aneurisme otak yang pecah boleh mengancam nyawa dan menyebabkan:
- Vasospasm serebrum (pengurangan aliran darah ke otak)
- Hidrosefalus (cecair spinal yang terlalu banyak di dalam otak)
- Koma
- Kerosakan otak secara kekal
Punca Aneurisme Otak
Aneurisme otak biasanya berkembang apabila usia meningkat, dan ia biasa didapati selepas umur 40 tahun. Ia juga mungkin mempunyai kecacatan saluran darah pada saat lahir.
Selain itu, wanita lebih ramai mendapat penyakit Aneurisme berbanding lelaki.
Aneurisme cenderung terbentuk pada cabang saluran darah, tempat di mana mereka terpisah, kerana bahagian itu cenderung menjadi lebih lemah. Mereka juga paling banyak dijumpai pada pangkal otak.
Simptom Aneurisme Otak
Dapatkan rawatan kecemasan jika anda secara tiba-tiba mendapat sakit kepala yang teruk, tidak sedarkan diri, atau mengalami gejala-gejala lain hasil daripada Aneurisme yang telah pecah seperti:
- Pening dan rasa ingin muntah
- Mengantuk
- Hilang keseimbangan semasa berjalan dan koordinasi biasa
- Leher yang tegang
- Anak mata yang semakin kecil
- Sensitif terhadap cahaya
- Penglihatan kabur atau berganda secara tiba-tiba
- Kelopak mata berair
- Kekeliruan atau masalah dengan kesedaran mental
- Sawan
Walaupun Aneurisme otak biasanya tidak menunjukkan sebarang tanda, mereka boleh menekan otak dan saraf apabila mereka menjadi semakin besar. Berjumpa doktor secepatnya jika anda mengalami gejala Aneurisme yang tidak pecah seperti:
- Sakit kepala
- Anak mata yang semakin kecil
- Penglihatan kabur atau berganda
- Sakit di bahagian atas dan belakang mata
- Kelopak mata berair
- Susah bercakap
- Rasa lemah dan kebas di satu sisi muka anda
Faktor Risiko Aneurisme Otak
Beberapa faktor boleh menyumbang kepada kelemahan pada dinding arteri dan meningkatkan risiko Aneurisme atau keadaan Aneurisme otak yang pecah. Aneurisme otak lebih biasa berlaku pada orang dewasa berbanding kanak-kanak dan lebih biasa terjadi pada wanita daripada golongan lelaki.
Beberapa faktor risiko ini berkembang dari semasa ke semasa; yang mana faktor lain boleh hadir semasa dilahirkan.
Faktor risiko yang boleh berkembang dari semasa ke semasa termasuklah:
- Peningkatan usia
- Merokok
- Tekanan darah tinggi (hipertensi)
- Penyalahgunaan dadah, terutamanya penggunaan kokain
- Pengambilan minum keras yang melampau
Keadaan-keadaan terpilih yang terjadi sejak lahir dikatakan boleh meningkatkan risiko mendapat Aneurisme otak. Ini termasuklah:
- Gangguan tisu penghubung – seperti sindrom Ehlers-Danlos, yang dapat melemahkan saluran darah.
- Penyakit buah pinggang polikistik – penyakit diwarisi yang mengakibatkan kantung berisi cecair di buah pinggang dan biasanya dapat meningkatkan tekanan darah.
- Aorta yang terlalu sempit (penumpuan aorta) – saluran darah yang besar bertujuan menyampaikan darah yang kaya dengan oksigen dari jantung ke badan.
- Ketidakseimbangan arteriovenous cerebral (otak AVM) – hubungan abnormal antara arteri dan urat di otak yang mengganggu aliran darah yang normal antara mereka.
- Sejarah keluarga Aneurisme otak – terutamanya saudara terdekat, seperti ibu bapa, abang, kakak, atau anak.
Sesetengah jenis Aneurisme mungkin berlaku selepas kecederaan kepala (membedah Aneurisme) atau daripada jangkitan darah tertentu (Aneurisme yang misteri).
Diagnosis Aneurisme Otak
Beberapa jenis imbasan dan ujian boleh dibuat untuk mengetahui sama ada anda mempunyai Aneurisme otak atau tidak. Mereka termasuklah:
- CT scan – Pemeriksaan ini mencipta imej otak anda. Anda akan berbaring di atas meja yang masuk ke dalam pengimbas CT. Seorang juruteknik akan menyuntik pewarna kontras ke salah satu urat anda bagi menjadikannya lebih mudah untuk melihat aliran darah dan mengesan Aneurisme di otak anda
- MRI – Pemeriksaan ini sama seperti ‘CT scan’ yang mana anda akan berbaring di atas meja yang masuk ke dalam pengimbas. Teknik MRI menggunakan medan magnet dan gelombang radio untuk menghasilkan imej terperinci mengenai otak dan saluran darah anda. Pemeriksaan MRI dan CT boleh mengesan saiz Aneurisme yang lebih besar daripada 3 hingga 5 milimeter.
Ujian yang berikutnya pula adalah lebih invasif berbanding imbasan CT atau MRI. Tetapi, mereka dikatakan boleh memberi anda dan doktor anda gambaran yang lebih lengkap tentang apa yang berlaku:
- Angiogram – Ujian ini, yang dianggap sebagai cara yang paling boleh dipercayai untuk mengesan Aneurisme akan menunjukkan titik-titik lemah dalam saluran darah anda. Semasa ujian dilakukan, anda akan berbaring di atas meja X-ray, dan diberi sesuatu untuk menghentikan rasa sakit. Doktor anda akan memasukkan tiub fleksibel kecil melalui saluran darah di kaki. Doktor seterusnya akan membimbing tiub itu yang dipanggil kateter (catheter), ke dalam saluran darah di leher anda yang mencapai otak. Kemudian, doktor akan menyuntik pewarna kontras ke dalam anda, dan X-ray akan diambil bagi menunjukkan semua saluran darah di dalam otak. Ini akan memberikan doktor anda peta saluran darah anda yang boleh menandakan adanya Aneurisme tersebut.
- Ujian cecair Cerebrospinal – Doktor anda boleh menasihatkan untuk mengambil ujian ini jika dia mengesyaki bahawa Aneurisme anda mungkin telah pecah. Anda akan diberikan sesuatu untuk menghalang rasa sakit. Juruteknik akan menyuntik jarum ke dalam anda untuk menarik cecair tulang belakang. Cecair itu kemudiaannya akan diuji untuk melihat sama ada ia mengandungi darah, yang boleh menandakan bahawa Aneurisme telah pecah.
Rawatan Aneurisme Otak
Terdapat dua pilihan rawatan biasa untuk Aneurisme otak yang telah pecah seperti:
- Potongan pembedahan – Ia merupakan prosedur untuk menutup Aneurisme. Ahli bedah saraf akan mengeluarkan satu bahagian tengkorak anda untuk mengakses Aneurisme dan mengenal pasti kedudukan saluran darah yang memakan Aneurisme. Kemudian, doktor akan meletakkan klip logam kecil pada bahagian leher aneurisme untuk menghentikan aliran darah di situ.
- ‘Endovascular coiling’ – Ini merupakan prosedur yang kurang invasif berbanding potongan pembedahan. Pakar bedah akan memasukkan tiub plastik berongga (kateter) ke arteri, biasanya di pangkal paha anda, dan menguntainya melalui badan anda ke Aneurisme.
Seterusnya, doktor akan menggunakan wayar panduan untuk menolak wayar platinum lembut melalui kateter ke dalam Aneurisme. Wayar itu bergulung dalam Aneurisme, mengganggu aliran darah dan dapat menghalang Aneurisme daripada arteri.
Kedua-dua prosedur adalah berisiko terutamanya jika berlaku pendarahan di otak atau kehilangan aliran darah ke otak. Gegelung endovaskular dikatakan kurang invasif dan pada mulanya dilihat lebih selamat, tetapi mungkin mempunyai sedikit risiko yang lebih tinggi untuk prosedur berulang pada masa depan disebabkan oleh pembukaan semula Aneurisme.
– Rawatan lain (Aneurisme yang telah pecah)
Rawatan lain untuk Aneurisme otak yang pecah bertujuan untuk melegakan simptom dan menguruskan komplikasi.
- Ubat yang boleh melegakan kesakitan – Ianya seperti acetaminophen (Tylenol, yang lain) dan boleh digunakan untuk merawat sakit kepala.
- Penyekat saluran kalsium – Ia dapat menghalang kalsium daripada memasuki sel-sel pada dinding saluran darah. Ubat-ubatan ini boleh mengurangkan penyempitan saluran darah yang tidak menentu (vasospasm) yang mungkin menjadi komplikasi bagi Aneurisme yang pecah.
- Nimodipine (Nymalize, Nimotop) – Salah satu daripada ubat-ubatan ini telah dikatakan dapat mengurangkan risiko kecederaan otak yang tertunda disebabkan oleh aliran darah yang tidak mencukupi selepas pendarahan subarachnoid hasil daripada Aneurisme yang pecah.
- Rawatan untuk mencegah strok yang berlaku kerana aliran darah yang tidak mencukupi – Ini termasuklah suntikan intravena disebut ‘vasopressor’ yang dapat meningkatkan tekanan darah bagi mengatasi rintangan saluran darah sempit.
- Rawatan alternatif untuk mencegah strok iaitu ‘angioplasty’ – Dalam prosedur ini, pakar bedah akan menggunakan kateter untuk mengembangkan belon kecil bagi memperluaskan saluran darah yang sempit dalam otak. Ubat yang dikenali sebagai ‘vasodilator’ juga boleh digunakan untuk mengembangkan saluran darah di kawasan yang terjejas.
- Ubat anti-sawan – Ubat ini boleh digunakan untuk merawat sawan yang terjadi kerana Aneurisme yang pecah. Ia termasuklah ‘levetiracetam’ (Keppra), ‘phenytoin’ (Dilantin, Phenytek, yang lain), asid valproik (Depakene) dan lain-lain. Kegunaan mereka telah dibahaskan oleh beberapa pakar, dan umumnya tertakluk kepada kebijaksanaan penjaga, berdasarkan keperluan setiap pesakit.
- Pembedahan ventrikular atau kateter untuk mengalirkan lumbar serta pembedahan ‘shunt’ – Pembedahan ini boleh mengurangkan tekanan pada otak daripada cecair serebrospinal yang berlebihan (hydrocephalus) yang berkaitan dengan Aneurisme yang pecah. Kateter boleh diletakkan di ruang yang dipenuhi dengan cecair di dalam otak (ventrikel) atau yang mengelilingi otak dan saraf tunjang untuk mengalirkan cecair yang berlebihan ke dalam beg asing.
- Sistem ‘shunt’ – Kadang-kadang ia mungkin perlu untuk memperkenalkan sistem ini yang terdiri daripada tiub getah silikon yang fleksibel (shunt) dan injap – yang mewujudkan saluran saliran bermula daripada otak anda dan berakhir di rongga perut anda.
- Terapi pemulihan – Kerosakan pada otak kerana pendarahan subarachnoid boleh mengakibatkan keperluan bagi terapi fizikal, ucapan dan pekerjaan untuk mempelajari kemahiran sekali lagi.
– Rawatan Aneurisme Otak yang tidak terjejas
Potongan pembedahan, gegelung endovaskular atau penyongsang aliran boleh digunakan untuk mengelakkan Aneurisme otak yang tidak dapat dielakkan dan membantu mengelakkannya daripada pecah pada masa depan. Walau bagaimanapun, dalam sesetengah Aneurisme yang tidak terjejas, risiko yang boleh berlaku berdasarkan prosedur yang dibuat mungkin melebihi manfaat yang boleh didapati.
Pakar neurologi, dengan kerjasama pakar neurosurgeon atau neuroradiologi intervensi, dapat membantu anda menentukan sama ada rawatan itu sesuai untuk anda atau tidak.
Faktor yang perlu dipertimbangkan dalam membuat cadangan rawatan ini termasuklah:
- Saiz, lokasi dan penampilan keseluruhan Aneurisme tersebut.
- Umur dan kesihatan umum anda.
- Sejarah keluarga yang mengalami Aneurisme yang pecah.
- Keadaan kongenital yang boleh meningkatkan risiko Aneurisme yang pecah.
Sekiranya anda mempunyai tekanan darah tinggi, berbincanglah dengan doktor tentang ubat untuk menguruskan keadaan itu. Seterusnya, jika anda mempunyai Aneurisme otak, kawalan tekanan darah yang betul boleh mengurangkan risiko ia daripada pecah.
Di samping itu, jika anda merokok, bercakap dengan pembekal anda tentang strategi untuk berhenti merokok memandangkan merokok adalah faktor risiko pembentukan, pertumbuhan dan pecahnya Aneurisme.
Langkah Pencegahan Aneurisme Otak
Sekiranya anda mengalami Aneurisme otak yang tidak terjejas, anda boleh mengurangkan risiko pecahnya dengan membuat perubahan pada gaya hidup anda seperti:
- Jangan merokok atau gunakan ubat-ubatan untuk tujuan keseronokan. Jika anda merokok atau menggunakan ubat-ubatan sebegitu, berbincanglah dengan doktor anda tentang strategi atau program rawatan yang sesuai untuk membantu anda berhenti.
- Makan makanan dan buat senaman yang sihat. Perubahan dalam diet dan senaman dapat membantu menurunkan tekanan darah. Bercakap dengan doktor anda tentang perubahan yang sesuai untuk anda.
SUMBER
https://www.webmd.com/brain/brain-aneurysm#1
https://www.medicinenet.com/brain_aneurysm/article.htm