Sindrom Mielodisplastik adalah gangguan yang jarang berlaku yang mengakibatkan badan anda tidak dapat mengeluarkan sel darah sihat yang mencukupi. Kadang-kala ia juga dipanggil sebagai “gangguan kegagalan sum-sum tulang.”
Kebanyakan individu yang menghidapinya berumur 65 tahun ke atas, tetapi ia juga boleh dihidapi oleh individu muda. Sindrom ini adalah sejenis kanser yang kebiasaannya menyerang golongan lelaki.
Sesetengah kes yang berlaku adalah ringan manakala ada juga yang lebih serius. Simptomnya berbeza mengikut individu dan bergantung kepada jenis yang dihidapi. Pada peringkat awal Mielodisplastik, anda mungkin tidak menyedari sebarang masalah. Seterusnya, anda akan mula berasa sangat letih dan mengalami sesak nafas.
Tiada ubat yang terbukti boleh menyembuhkan sindrom ini selain daripada pemindahan sel stem. Terdapat beberapa pilihan rawatan untuk mengawal gejala, mencegah komplikasi, membantu anda hidup lebih lama, dan meningkatkan kualiti hidup anda.
Jenis Sindrom Mielodisplastik
Pertubuhan Kesihatan Sedunia membahagikan sindrom Mielodisplastik dalam beberapa jenis berdasarkan sel darah yang terlibat seperti sel darah merah, sel darah putih atau platelet.
Sub jenis sindrom Mielodisplastik adalah:
• Sindrom Mielodisplastik dengan displasia unilineage. Sel darah (sel darah putih, sel darah merah atau platelet) mempunyai bilangan yang rendah dan kelihatan tidak normal di bawah mikroskop.
• Sindrom Mielodisplastik dengan displasia multilinease. Dalam sindrom ini, dua atau tiga jenis sel darah adalah tidak normal.
• Sindrom Mielodisplastik dengan sideroblast cincin. Jenis ini terbahagi kepada dua sub jenis, bilangan darah rendah atau bilangan darah lebih dari normal. Sel darah merahdalam sumsum tulang mengandungi cincin siedroblast (ring siedroblast) yang berlebihan.
• Sindrom Mielodisplastik yang dikaitkan dengan kelainan delesi kromosom yang terpencil. Individu yang mengalami sindrom ini mempunyai bilangan sel darah merah yang rendah, dan sel-sel mempunyai mutasi khusus dalam DNA mereka.
• Sindrom Mielodisplastik dengan letupan berlebihan (jenis 1 dan 2). Dalam kedua-dua jenis sindrom ini, mana-mana bilangan tiga jenis sel darah (sel darah merah, sel darah putih atau platelet) adalah rendah dan kelihatan tidak normal di bawah mikroskop. Sel darah tidak matang, sel letupan (explosive cells) ditemui dalam darah dan sumsum tulang.
• Sindrom Mielodisplastik, tidak boleh dikelaskan. Dalam sindrom luar biasa ini, terdapat penurunan bilangan salah satu daripada tiga jenis sel darah matang, sama ada sel darah putih atau platelet kelihatan tidak normal di bawah mikroskop.
Simptom Sindrom Mielodisplastik
Sindrom Mielodisplastik jarang menunjukkan tanda atau simptom pada peringkat awal.
Dalam masa yang sama, sindrom Mielodisplastik mungkin boleh menyebabkan:
• Keletihan
• Sesak nafas
• Kelihatan pucat secara luar biasa. Keadaan ini berlaku akibat bilangan sel darah merah yang rendah (anemia)
• Mudah lebam atau mengalami pendarahan pada anggota badan. Ia berlaku akibat kiraan platelet darah rendah (trombositopenia)
• Tompok merah bersaiz kecil timbul tepat di bawah kulit anda yang disebabkan oleh pendarahan (petekia)
• Jangkitan mudah dan kerap berlaku akibat bilangan sel darah putih yang rendah (leukopenia)
Punca Sindrom Mielodisplastik
Mielodisplastik boleh berlaku apabila sel darah dan sumsum tulang rosak dan berhenti berfungsi sebagaimana sepatutnya. Punca kepada keadaan ini masih belum diketahui.
Penyelidikan DNA darah telah menunjukkan terdapat hubungan antara perubahan genetik dan gangguan darah.
Gen tertentu mengandungi maklumat tentang bagaimana sel-sel tumbuh dan membahagi. Mutasi dalam gen ini boleh menghantar maklumat yang salah ke sel, sekaligus mengakibatkan ia berkembang secara tidak normal.
Diagnosis Sindrom Mielodisplastik
Untuk mengetahui sama ada anda mempunyai salah satu sindrom Mielodisplastik, doktor anda akan bertanya tentang gejala dan sejarah masalah kesihatan anda. Beliau mungkin juga:
• Melakukan ujian fizikal untuk memeriksa punca-punca lain yang menyebabkan gejala anda.
• Mengambil sampel darah untuk mengenalpasti perbezaan jenis sel
• Mendapatkan sampel sumsum tulang untuk dianalisis. Beliau atau seorang juruteknik akan memasukkan jarum khas ke tulang pinggul atau tulang dada anda untuk mengeluarkan sampel tersebut.
• Mendapatkan analisis genetik sel dari sumsum tulang
Faktor risiko Sindrom Mielodisplastik
Faktor-faktor yang boleh meningkatkan risiko sindrom Mielodisplastik anda termasuklah:
• Berusia lebih tua. Kebanyakan individu menghidapi sindrom Mielodisplastik berusia lebih dari 60 tahun.
• Rawatan dengan kemoterapi atau radiasi. Kemoterapi atau terapi radiasi, kedua-duanya lazim digunakan untuk merawat kanser. Ia boleh meningkatkan risiko sindrom Mielodisplastik kepada anda.
• Pendedahan kepada bahan kimia tertentu. Beberapa bahan kimia dikaitkan dengan sindrom mielodisplastik seperti asap tembakau, racun perosak dan bahan kimia perindustrian, contohnya benzena.
• Pendedahan kepada logam berat. Logam berat yang dikaitkan dengan sindrom Mielodisplastik termasuklah plumbum dan merkuri.
Rawatan Sindrom Mielodisplastik
Mielodisplastik masih tidak dapat diubati sehingga kini. Namun, ujian klinikal dan penyelidikan tetap dijalankan untuk meneroka setiap rawatan baharu yang boleh menjadi penawar kepada sindrom ini.
Rawatan adalah berbeza bagi setiap individu. Ia termasuklah penjagaan sokongan yang membantu melegakan gejala dan kesan sampingan Mielodisplastik, seperti pemindahan darah atau antibiotik.
Penjagaan ini akan disediakan di samping rawatan dijalani seperti kemoterapi, imunoterapi, atau pemindahan sel hematopoietik (HCT), yang menggantikan sel stem darah tidak sihat dengan yang sihat.
SUMBER
https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/myelodysplastic-syndrome/symptoms-causes/syc-20366977
https://www.webmd.com/cancer/lymphoma/myelodysplastic-syndrome-causes-symptoms-treatment